De hoorn van het
Watusi-rund kan in sommige gevallen meer dan 1,50 meter lang worden. Experimenteren
met dergelijke grote exemplaren is op zich interessant, maar geeft geen
realistisch beeld als men een reconstructie wil maken van de oudheid.
Het exemplaar van het archeon (archeologisch themapark) is dan ook kleiner.
De hoorn van de watusi brengt
een heel zwaar geluid voort. Hij werd langs de zijkant bespeeld en
is afkomstig uit Afrika. In het Archeon wordt hij nog steeds zo gebruikt.
Een tweede Watusi-hoorn werd
bespeelbaar gemaakt door op de gewone manier de punt er
af te halen, zodat er een opening ontstaat tot in de kelk, en zo te
blazen. Deze hoorn blies veel gemakkelijker dan de hoorn met het gat
op de zijkant, zo wisten de muzikanten van het Archeon zich te herinneren.
Maar het exemplaar met de afgezaagde punt werd gestolen. Hoorns met
blaasgaten op de zijkant zijn minder bekend dan hoorns met het blaasgat
op de punt, en gezien de ervaringen van het Archeon, met blaasgaten
op twee verschillende plaatsen bij twee identieke hoorns, ook minder
goed bespeelbaar.
De grote hoorns van het Watusi-rund
worden op Ameland en Terschelling gebruikt als blaashoorns rond Sinterklaas,
bij hun eigen Sinterklaasfeest. Men spreekt dan van 'buffelhoorn'.
De Nkole-stam uit Uganda
fokt een Sanga-variëteit die bekend is geworden als de Ankole.
In Rwanda en Burundi is een Sanga-varieteit gefokt die we kennen als
Watusi. Het gewone type Watusi-rund uit Rwanda wordt Inkuku genoemd.
Daar wordt ook een variant van het Watusi-rund gehouden waarvan de hoorns
zeer grote afmetingen kunnen bereiken. Deze Watusi-variant, Inyambo
genoemd, wordt speciaal gehouden door de koningen en stamhoofden, hoewel
sommige berichten zeggen dat deze variant vrijwel uitgestorven is. De
zeer lange hoorns, waarbij 1 ½ meter per hoorn geen uitzondering
is, gelden als statussymbolen. Het zijn de Watusi-runderen, die op Ameland
de traditie van de buffelhoorn gered hebben. Door het gebruik
van de hoorns van deze runderen kregen de Amelander hoorns steeds meer
lengte. Oorspronkelijk moet men geblazen hebben op inheems vee, met
hoorns van minder lengte.