Familie
Koperen (natuurtoon-instrument)
Materiaal

Koper
Naam speler
Hoornist(e) of Hoornblazer
Toonomvang
3 + 1/2
Buislengte

Tussen 2,8 en 3,6 meter

Het instrument
De Jachthoorn werd eerst alleen gebruikt als signaalinstrument en heeft een beperkt aantal tonen omdat hij geen ventielen heeft. Daarom wordt dit een natuurtooninstrument genoemd.
 
De stemming
Net als elk boontje heeft ook elk hoorntje zijn eigen toontje. De lengte van de hoornbuis bepaalt de stemming. Langer betekent een stemming in een lagere toon, korter een stemming in en hogere toon. Dat is pure natuurkunde.
In de buis breng je met het blazen de lucht in trilling; de frequentie van die luchttrilling bepaal je dus met je lippen. Alleen frequenties die geheel of half in de buis passen, leveren een toon op. Samen met de stemming (de lengte), levert dat de blaasbare (natuur)tonen op voor de hoorn. Luchtdruk en temperatuur spelen in dit natuurkundige proces ook nog een - kleine - rol.
 
De lengte
Een Plesshoorn - gestemd in B - is ongeveer 1,31 meter lang. Bij een stemming in C is de lengte 1,15 meter. Een Taschenjagdhorn is ook 1,31 meter lang, maar anders - strakker - opgerold. En door de smallere kelk klinkt hij meer als een trompet. Daarnaast mist ie een stemstuk. Kortom: leuk voor bij de jacht, niet voor muziek.
 
Een parforcehoorn
- in B gestemd - is 4,15 meter lang: in Es 2,04 meter. Met dat ene ventiel van Neuhaus erbij wordt op dezelfde parforcehoorn de lucht over een kortere (2,04 m) of langere weg (4,15 m) geblazen. Geluid verschijnt dan in Es of in B. Daarnaast zijn er Parforce-hoorns in F- en D-stemming.
De trompe de chasse is over het algemeen in D gestemd en 4,54 meter lang (Trompe d'Orlean).
 
De warmte van het geluid
Samenstelling en dikte van de gebruikte materialen levert de warmte van het geluid op. Een parforcehoorn is veelal gebouwd uit messing van 72% koper en 28% zink in een dikte van 0,3 tot 0,6 mm. Meer koper zoals in ‘goldmessing’ met 85% koper, geeft een betere, warmere klank.
De trompe de chasse is veelal van heel dun materiaal: hij weegt meestal nog geen kilogram. Tezamen met het specifieke mondstuk en een eigen wijze van aanblazen (sonner = zingen), krijg je een apart geluid.
 
De toonhoogte
De toonhoogte bepaal je door met je lippenspanning (de embouchure) te spelen. Met meer spanning breng je met een hogere frequentie de lucht in de buis in trilling.
 
De kelk
Hoe breder de kelk, hoe mooier en ronder het geluid. Daarom klinkt een Taschenjagdhorn veel meer als een trompet, terwijl een parforcehoorn weer beter klinkt als een Plesshoorn. Door de hand in de kelk (of beker) te houden wordt de klank gedempt. De mooie rand rondom de kelk is niet alleen voor de sier. De kelk krijgt daardoor extra stevigheid. Bij de trompe de chasse is de kelk (het paviljoen) aan de binnenzijde overigens zwart. De reden daarvoor is dat de achteropkomende paarden dan niet kunnen schrikken van de weerkaatsing van licht dat in de kelk valt. Trompen worden immers ook te paard bespeeld.
 
Het mondstuk

Het mondstuk van de Jachthoorn heeft een andere vorm dan die van andere blaasinstrumenten. Het is trechtervormig. Hierdoor klinkt de Jachthoorn minder helder dan bijvoorbeeld de trompet. Het trechtervormige mondstuk geeft de Jachthoorn een wekere klank. De klank kan enigszins gedempt worden door de hand in de beker te houden.

Voor hoorns zijn er andere mondstukken dan voor trompetten. Voor parforcehoorns zijn er conische mondstukken in maten en soorten. Voor smalle lippen is een mondstuk met een kleine rand aan te bevelen. En bij dikke lippen, weet u dan het antwoord al…
De ketel(diepte) van het mondstuk maakt het blazen van hoge en lage tonen makkelijker. Een diepe ketel helpt bij het makkelijk blazen van lage tonen en het werkt andersom bij een ondiepe ketel.
De trompe de chasse heeft een heel klein mondstuk met een ‘scherpe’ rand. Dat is nodig opdat het mondstuk bij het blazen tijdens de rit te paard niet verschuift.
 
De stempijp
De stempijp maakt het mogelijk alle hoorns mooi klinkend samen te laten spelen. Dan blazen we - bijvoorbeeld - een sol/G die bij alle hoorns/blazers hetzelfde klinkt.
 
Het onderhoud

Een mondstuk moet na het blazen van de hoorn gehaald worden, gepoetst en in een apart foedraal opgeborgen. Tenminste eens per week het mondstuk poetsen met een borstel om de etensresten etc eruit te houden. Een vuil mondstuk is lastig blazen. Enne vergeet de stempijp niet. Die moet gangbaar zijn en ook gepoetst worden aan de binnenzijde. Met een likje vet erop kan ie zo weer op de hoorn.
De hoorn zelf graag eens per maand met lauwwarm water uitspoelen. Meer is niet nodig. Je kunt er nog met een trekveer-borstel er achteraan vegen.
Heb je een of meerdere ventielen op je hoorn, dan hou je die gangbaar met de juiste olie. Problemen met ventielen? Ga dan niet 'pielen' aan de ventielen, maar laat dat over aan de vakman. Waterkleppen vragen ook hun aandacht: zorg dat ze goed sluiten, dat kan alleen als de kurken heel zijn en de sluitveer goed werkt.