Je hebt het ongetwijfeld al meegemaakt. Als je zegt dat je de hoorn bespeelt, heb je 99% kans dat ze zeggen: Wat is een 'horen'. En dan moet je zeggen dat je geen 'horen' bespeelt, maar een hoorn. OK, ze hebben al door dat je een instrument bespeelt. Maar dan krijg je ongetwijfeld de volgende vraag: Wa is da? Vervolgens moet je voor de zoveelste keer met handen en voeten uitleggen wat dit is, in de hoop dat ze het begrijpen. Ikzelf heb sindsdien altijd een fotootje op zak.

Maar voor de leken heb ik een hopelijk genoeg uitgebreidde beschrijving gemaakt. Hoornisten: heb je geen fotootje en krijg je het niet uitgelegd? Verwijs ze naar deze pagina...


Klik hier om een hoornist te zien spelen

 

Wat is 'de hoorn'?
Met 'de hoorn' bedoelen we de moderne hoorn als muziekinstrument. De moderne hoorn wordt ook wel Franse Hoorn, Fhoorn of waldhoorn genoemd. De term Franse hoorn is onjuist vanwege een letterlijke vertaling die langzamerhand is overgenomen, maar wordt hier af en toe gebruikt om een onderscheid te maken tussen de verschillende hoorns
 

Vorm:
De vorm is van de hoorn is rond. Een dubbele hoorn draait tweemaal rond. Een enkele éénmaal. Naarmate de hoorn langer wordt, wordt hij breder en breder, om zo tot bij de klankbeker te eindigen

 
Houding:
De hoorn wordt met de linkerhand gespeeld. Vandaar dat men soms spreekt van linkse hoorn. De rechterhand wordt in de beker gehouden.
 
ventielen
De hoorn heeft meestal 3 ventielen, maar soms ook 4 of 5. Met de combinatie van deze ventielen kan hij de chromatische toonladder spelen. Meestal heeft de hoorn ook een 4de ventiel. Bij het inhouden van dat 4de ventiel kun je in een andere toonaard spelen, maar kan ook gebruikt worden voor nieuwe of makkelijkere vingerzettingen. Soms is er ook nog een vijfde ventiel, namelijk het stopventiel. Deze dient om eigenlijk niet op zicht te moeten transponeren, maar doet het ventiel dat al voor jou
 
Toonaard:
Ieder instrument heeft een eigen toonaard. De toonaard van de hoorn staat in F of in Fa. Dat wil zeggen dat als de hoorn een fa speelt, dit in werkelijkheid een sib is.
 
Mondstuk:
Het mondstuk van de hoorn is heel speciaal. De meeste koperblazers hebben een komvormig mondstuk, maar bij de hoorn is het V-vormig. Het heeft een smalle luchtdoorgang, en dient om makkelijker hoge passages te kunnen spelen. Natuurlijk is het mondstuk van koper.

 
Lengte:
Men zegt wel eens dat de hoorn één van de langste instrumenten is, maar dan spreek je van een triplle-hoorn. Een dubbele hoorn is rond de 3,50 meter lang, een enkele hoorn is minder lang.
 
Bespeelbaarheid:
Krijg je zelf ook wel eens de opmerking dat de hoorn 'naar het schijnt' moeilijk te bespelen is? Dan is dit maar een gerucht. Een hoorn is een normaal te bespelen instrument maar je moet dit wel blijven onderhouden. Een week niet spelen, en je voelt dit al. Het hogere register is wel moeilijker. Als men dan niet zuiver op de juiste toon raakt dan spreekt men wel eens van 'kicksen'.
 
Klankkleur:
De hoorn heeft een warme klankkleur. Hij klinkt lager dan een trompet, maar staat hoger dan een trombone en tuba. De hoorn heeft een unieke klankkleur als hij hoog gaat spelen. Dan klinkt hij even hoog als een trompet, maar in combinatie met zijn klankkleur kan hij je ware rillingen bezorgen.
 
Gewicht:
Het gewicht van een hoorn kan makkelijk oplopen tot 3 kg. Ondanks dit grote gewicht heeft de hoonist zijn twee handen nodig om hem omhoog te houden. Na lange tijd kun je daar wel eens een vermoeide arm van krijgen. Vandaar dat men soms wel eens een hoornsteun gebruikt.
 

Plaats in het orkest:
Vanuit het publiek zitten de hoornisten zitten meestal naar achteren aan de linkerkant, en tegelijkertijd meestal vlak voor de trompetten. Ik zeg erbij: meestal! Als ze voltallig zijn, zie je ze met 4 naast elkaar.

 

Zo, leek of niet. Nu zou je toch direct een hoornist uit het orkest moeten kunnen uitpikken, niet?